မော်လမြိုင်၊ ၂၀ အောက္တိုဘာ ၂၀၂၀
(ကန်တော့)
သားအိမ်ခြစ်ပြီး ၃ လပြည့်ရင် ကလေးယူလို့ရပါလားဆရာ။ ကျွန်မရဲ့သားဦးကိုယ်ဝန် ၂ လနဲ့ပျက်သွားပါတယ်ဆရာ။ သားအိမ်ခြစ်ထားလို့ ဒုတိယအကြိမ် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ရင် အရင်လို ပျက်ကျ နိုင်ပါသလား။ ဆောင်ရန်ရှောင်ရန် ပြောပြပေးပါဆရာ။
ကိုယ်ဝန် ထပ်ဆောင်လို့ရပါပြီ။ တခါပျက်ဘူးသူ နောက် ပျက်အုံးမလားဆိုတာ တဦးချင်းအတွက် ပြောရတယ်။ ပျက်တုန်းက ဘာလို့ပျက်သလဲ အပေါ်မှာလဲ မူတည်တယ်။ တခါပျက်တိုင်းတော့ ထပ်ထပ် မပျက်ကြပါ။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သူ အသက္ငယ္လြန္းတာ၊ ၾကီးလြန္းတာေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ၃၅ ႏွစ္ေအာက္မွာ ၁၅%၊ ၃၅-၄၅ ႏွစ္ၾကားမွာ ၂ဝ-၃၅%၊ ၄၅ ႏွစ္အထက္ ၅ဝ%၊ ကိုယ္ဝန္ တခါပ်က္ဘူးသူ ၂၅% ထပ္ပ်က္ႏိုင္တယ္။ ထပ္ထပ္ပ်က္ေနသူ ၁% ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ သိသာတဲ့ မဖ်က္ဘဲပ်က္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ပ်က္မႈေပါင္းဟာ ကိုယ္ဝန္စုစုေပါင္းရဲ႕ ၁၅% ရွိတယ္။ အေမရိကမွာ ၁ဝ-၂၅% ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ဘာလို႔လဲ ေျပာမရဘူး။
Miscarriage ေခၚတဲ့ ကိုယ္ဝန္က ဖ်က္ခ်တာ မဟုတ္ဘဲ သူ႔အလိုလို ပ်က္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြထဲမွာ မေတာ္ဆျဖစ္တာနဲ႔ သဘာဝ အေၾကာင္းတရားေတြ ရွိတယ္။ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တာက သေႏၶသားရဲ႕ (ခရိုမုိဆံုး) ပံုမွန္ မဟုတ္လို႔ ျဖစ္တာ၊ ၅ဝ% ရွိတယ္။ အမ်ားစုက ေစာျပီးပ်က္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတာေတာင္ မသိဘူး။ သုေတသနတခု အဆိုအရ ၆၁႕၉% ၁၂ ပတ္ အတြင္း ပ်က္က်တယ္။ ဒီအထဲက ၉၁႕၇% က ပ်က္က်တယ္ ဆိုတာေတာင္ ကိုယ္တိုင္ မသိလိုက္ၾကဘူး။ ၁ဝ ပတ္ ေက်ာ္တာနဲ႔ အလိုလိုပ်က္ဘို႔ အခြင့္အလမ္း သိသိသာသာ နည္းလာျပီ။
ထိခိုက္မႈဆိုတာ မေတာ္တဆ ထိခိုက္မႈ (အားကစား သာမန္လုပ္လို႔ ပ်က္မက်ပါ။) တမင္တကာ ထိခိုက္မႈ နဲ႔ စိတ္ဖိအားေတြ ျဖစ္တယ္။
ကိုယ္ဝန္ပ်က္ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြ မ်ားတယ္။ စာရင္းခ်ရင္ ၃၂ မ်ိဳးရွိတယ္။• အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါ ၃ မ်ိဳး၊• ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ေရာဂါ ၁ မ်ိဳး၊• ျဖစ္ခဲတဲ့ ေရာဂါ ၁ မ်ိဳး၊• ရွားရွားပါးပါး ျဖစ္တတ္ေစတတ္တဲ့ ေရာဂါ ၂ မ်ိဳး နဲ႔• တျခားအေၾကာင္း ၂၆ မ်ိဳး ဆိုျပီး ရွိတယ္။
အဲဒီေရာဂါနဲ႔ အေျခအေနေတြထဲက• Amniocentesis လုပ္နည္း၊• Anticardiolipin syndrome ေရာဂါ၊• Carboprost tromethamine ေရာဂါ၊• Cervical incompetence သားအိမ္ဝမလံုျခင္း၊• Chronic villus sampling လုပ္တာ၊• Cone biopsy of cervix လုပ္တာ၊• Endometrosis သားအိမ္ေရာဂါ၊• Gemeprost ေသြးဆင္းရပ္ေဆး၊• Listeria monocytogenes ေရာဂါ၊• Paroxysmal nocturnal hemoglobinuria ေရာဂါ၊• Paroxyvirus B19 infection ေရာဂါ၊• Rubella ဂ်ာမန္-ဝက္သက္ ေရာဂါ• Sickle cell disease ေသြးေရာဂါ၊• Systemic lupus erythematosus ေရာဂါ နဲ႔• Dinoprostone ကုိယ္ဝန္ဖ်က္ေဆး၊ Mifepristone ကုိယ္ဝန္ ဖ်က္ေဆးေတြဟာ ကိုယ္ဝန္ တခါမက ပ်က္ႏိုင္ပါတယ္။
က်န္တာေတြကေတာ့ Alloimmune ေရာဂါ၊ Antifetal antibodies ေရာဂါ၊ Antiphospholipid antibodies ေရာဂါ၊ သေႏၶသား အဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္းတာ၊ အစာဆိပ္သင့္တာ၊ (ေကဖင္း) အမ်ားၾကီး ေသာက္တာ၊ ေရာဂါပိုးဝင္တာ၊ သားအိမ္ထဲ IUCD ပစၥည္းထည့္တာ၊ Japanese skimmia ေရာဂါ၊ Luteal phase defect ေရာဂါ၊ ကင္ဆာအတြက္ ဓါတ္ကင္တာ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ သားအိမ္ ပံုမွန္မဟုတ္တာ၊ အရက္ေသာက္တာနဲ႔ သူ႔အလိုလို ပ်က္က်တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒေါက်တာတင့်ဆွေ
(ဆရာကြီး၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် Mawlamyine Daily မှဖော်ပြပါသည်။)