မော်လမြိုင်၊ ၁၀ အောက္တိုဘာ ၂၀၂၀
1. Stomach Ache ဗိုက္နာကလေးငိုရင် နို့ဆာတာ၊ လေနာတာဖြစ်နိုင်တယ်။ ကလေးနည်းနည်းကြီးရင် သန်ကောင်ဖြစ်နိုင်တယ်။ လေကြောင့်နာရင် ခါးကော့ ငိုမယ်။ Colic ဗိုက်ရစ်နာတာ၊ Gastroesophageal reflux အစောခြေရည်အထက်ဆန်တာ၊ Food intolerance အစာကို လက်သင့်မခံနိုင်တာ၊ Virus ဗိုင်းရပ်စ်တွေကနေ ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ အန်တာ၊ ဖျားတာ၊ ဝမ်းပျက်တာတွေနဲ့ရောရင် ဆရာဝန်ပြပါ။
2. Fever ကိုယ်ပူခြင်းကေလးငယ္ငယ္ေလးေတြ နည္းနည္းကိုယ္ပူတာကိုေတာင္မွ သတိထားရမယ္။ နားကိုက္တာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ မေဆာ့ခ်င္-မလႈတ္ခ်င္ ျဖစ္တာ၊ အနီစက္ေတြထြက္တာ၊ အန္တာ၊ ဝမ္းေလွ်ာတာေတြ ရွိေန-မေနစစ္ေဆးပါ။
3. Constipation ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကေလးဆိုတာ ဆီးတရႊဲရႊဲ ဝမ္းတစိုစိုေနတယ္။ ဝမ္းပ်က္သလိုပဲ ခ်ဳပ္ေနတာလဲ မေကာင္းဘူး။ စိတ္ပူစရာ သိပ္မလိုပါ။ တကယ္ဝမ္းက မာေနျပီး သြားမရရင္ ေရပိုတိုက္ေပးပါ၊ အသီးရည္တုိက္ပါ။ မရရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ ဗိုက္နာေနျပီး အန္လာရင္ေတာ့ အေရးၾကီးတယ္။
4. Rashes အနီစက္ေတြထြက္ျခင္းကေလးအသားအေရက သိပ္ႏူးညံတယ္။ အထိမခံသလိုေနေသးတယ္။ မသင့္တာေတြမ်ားတယ္။ Diaper rash (ဒိုင္ယာပါ) ကေနလဲ ျဖစ္တတ္ၾကတယ္။ Eczema ႏွင္းခူနာမျဖစ္ေအာင္ ဆပ္ျပာျပင္းတာ မသံုးပါနဲ႔။ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ ျပင္းတာမသံုးပါနဲ႔။ ေပါင္ဒါရိုးရိုးသာသံုးပါ။ အေရျပား ေျခာက္မေနေစပါနဲ႔။
5. Cough ေခ်ာင္းဆိုးကေလးေတြေခ်ာင္းဆိုးတာ အသံအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ ဖ်ံေတြလို အသံထြက္တာကို Croup ေခၚတယ္။ နဲနဲကိုယ္ပူျပီး ေခ်ာင္းဆိုရင္ အေအးမိတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အပူခ်ိန္မ်ားရင္ ႏူမိုးနီးယား သတိထားပါ။ တုပ္ေကြးက အေတာ္ပူတယ္။ Wheezing စီစီစီစီ အသံၾကားရင္ ပန္းနာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္တာကျဖစ္တယ္။ Pertussis ၾကက္ညွာေခ်ာင္းကို Whooping sound အသံထြက္တယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးကို ကေလး ၄ ႏွစ္ေအာက္ကို ဆရာဝန္ မညႊန္ဘဲ မေပးသင့္ပါ။
6. Diarrhea ဝမ္းပ်က္ျခင္းကေလးေတြမွာ ျဖစ္တာအမ်ားဆံုးလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ေရာဂါပိုးဝင္လို႔၊ အစာကို လက္သင့္မခံႏိုင္လို႔၊ ေဖ်ာ္ရည္ေတြ ေသာက္တာမ်ားလို႔ ဆိုတာေတြေၾကာင့္ ကေလးေတြမွာ ဝမ္းပ်က္ႏိုင္တယ္။ ဝမ္းရပ္တဲ့အထိ ကေလးကို အိမ္မွာသာေနေစပါ။ ေရဓါတ္၊ ဆားဓါတ္ျဖည့္ေပးပါ။ ႏို႔-ႏို႔ထြက္အစာေတြ၊ ဖိုင္ဘာမ်ားတာေတြ၊ အဆီမ်ားတာေတြ မေကြ်းေသးပါနဲ႔။ မေပ်ာက္ရင္၊ ဆရာဝန္ေခၚပါ။ အဖ်ား 101.4 ေက်ာ္ရင္၊ အန္ရင္၊ ဝမ္းထဲေသြးပါရင္၊ ဝမ္းမဲနက္ေနရင္၊ ဗိုက္နာရင္၊ ၂၄ နာရီနဲ႔ မသက္သာရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။
7. Teething Pain သြားနာ၆ လေလာက္မွာ ငယ္သြား စေပါက္တယ္။ ကေလးက အေနရထက္မယ္။ Rubber teething ring ကိုက္စရာ ေပးထားႏိုင္တယ္။
8. Gas Pain ေလနာBurping, crying, and flatulence အသံစူးစူနဲ႔ ငိုမယ္၊ ေလလဲတက္မယ္ဆိုရင္ ေလနာတာျဖစ္မယ္။ Colic နဲ႔မတူဘူး။ (ကိုးလစ္) ျဖစ္တာက ေခ်ာ့မရဘူး။
9. Stuffy Noses ႏွာရည္ယိုကေလး မေအးမိရင္ ႏွာရည္ယိုမယ္။ အသက္ ၄ ႏွစ္ေအာက္ ေဆးဆိုင္က အလြယ္ဝယ္ရတဲ့ေဆး ဆရာဝန္မေမးဘဲ မတိုက္ပါနဲ႔။ Saline drops ဆားရည္အစက္ခ်ေဆး သံုးတာ စိတ္ခ်ရတယ္။ Mucus အခြ်ဲေတြက်ဲေစမယ္။ Bulb syringe နဲ႔ စုပ္ထုတ္ေပးႏိုင္တယ္။ Vaporizer ဖြင့္ထားေပးပါ။
10. Keeping Calm ကေလးေခ်ာ့ပါကေလးေခ်ာ့မဲ့ မိဘေတြက အရင္ စိတ္ေအးလက္သာရွိပါေစ။ ငါ့မွာ အစြမ္းအစရွိတယ္လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈထားပါ။ ေနာက္ဆံုး မရရင္ ဆရာဝန္ေခၚလို႔ရတာပဲလို႔ သိထားပါ။
Dr. တင့္ေဆြ
(ဆရာကြီး၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် Mawlamyine Daily မှဖော်ပြပါသည်။)
